... Was hij maar als paard geboren...

FAMILIEZIEK (Peter van Dingen & Adriaan van Dis)

De makers van Familieziek hoeven eigenlijk niet geïntroduceerd te worden. Peter van Dongen debuteerde in 1990 met de striproman Muizentheater  en maakte daarna het tweedelige Rampokan (1998, 2004), waarvan in de afgelopen jaren ook een Duitse, Franse, Engelse en Indonesische vertaling verschenen. In 2008 begon hij aan deze stripbewerking van Familieziek.

Adriaan van Dis (1946) is een van de belangrijkste schrijvers van Nederland. Hij debuteerde in 1983 met de ontroerende novelle Nathan Sid en brak door bij het grote publiek met de roman Indische Duinen (1993). Adriaan van Dis en Peter van Dongen schelen 20 jaar in leeftijd met elkaar, maar hebben hun 'wortels' met elkaar gemeen. Zijn Indonesische afkomst is een belangrijk thema in het werk van van Dis. We zien het onder andere terug in Nathan Sid, Indische duinen en Familieziek.

In Familieziek portretteert van Dis een gezin dat afkomstig is uit een door oorlog verwoeste Nederlandse kolonie en probeert een nieuw leven op te bouwen in het Nederland van de jaren vijftig. Ze wonen met andere gezinnen uit Indonesië in een voormalig koloniehuis voor bleekneusjes in de duinen bij Bergen aan Zee.

Er zijn een moeder en drie dochters, maar het verhaal gaat vooral over een vader en een zoon. De vader is een man die moeilijk kan omgaan met de nieuwe situatie waarin hij terecht is gekomen. Medicijnen moeten hem op de been houden, maar kunnen zijn driftbuien niet voorkomen, waar vooral de jongen de dupe van is. Aan zijn zussen heeft hij weinig, die fluisteren tussen de gordijnen over geheimen uit het verleden, waar de jongen niets van mag weten. Alleen zijn levendige fantasie waarin hij avonturen beleeft met Schaduwbroer houdt de jongen overeind.

Het verhaal is prachtig in beeld gebracht door Peter van Dongen. In het in vier hoofdstukken verdeelde verhaal beschrijftt hij het leven van het gezin, waarbij hij de essentie van het verhaal raak weergeeft in scènes met net iets meer tekst of juist geen tekst zodat je er wat langer bij stilstaat. De spanning tussen de man en de jongen wordt steeds verder opgebouwd en komt tot een kookpunt in het hoofdstuk Pindaman als de jongen met zijn vader in de duinen is en merkt dat zijn vader meer lijkt te geven om de paarden die hij verzorgt dan om zijn zoon.

Peter van Dongen en Adriaan van Dis hebben lang aan dit boek gewerkt en ik keek er al lange tijd naar uit. Het was het wachten waard.

Scratch 2017; 128 pagina's; hardcover, kleur; € 29,90

☺☺☺☺☺